Pancho na Memoria

Hai mes e medio recibía unha chamada de Bernardo Máiz Vázquez. Poñíame ao tanto dunha comisión que se formara en Pontedeume para recuperar a figura de Francisco Martínez Leira, o derradeiro dos combatentes en activo da resistencia contra a dictadura de Franco en Galicia. Lembrárase de min porque ao longo do 2014 tiveramos xa varias conversas arredor de Pancho co gallo do 60 cabodano que se cumpriría o 31 de decembro do 2014. Púxenme en contacto e ofrecinme a colaborar co Ateneo Eumés e Colectivo Terra, as dúas entidades que están tras dos actos organizados baixo o título "Pancho na Memoria". O programa finalmente desenvolverase en conxunto entre Pontedeume e Mugardos, celebrando dous actos en cada concello. O primeiro deles desbordou calquera previsión, ateigando o local que o Colectivo Terra ten nas vivendas de Boavista (Pontedeume) con arredor dun cento de persoas. Este venres, ás 19:30, Mugardos estrearase como vila anfitriona cunha palestra do profesor Máiz e o relato de testemuños directos no Salón de Plenos, que o Concello cedeu para a ocasión.

Este traballo de memoria está a xerar contidos que fican recollidos na web dedicada a Pancho e están servindo, ao mesmo tempo, para facer rexurdir unha páxina creada no Facebook hai case 5 anos (abril do 2010) que tentaba botar andar unha iniciativa popular para honrar a figura de Pancho Martínez Leira co nome dunha rúa mugardesa. A iniciativa recupérase agora para Mugardos e tamén para Pontedeume.

O día 31 de decembro, na ofrenda floral que lle fixemos no cemiterio de Meá, José Santiago Iglesias (fillo de José Manuel Iglesias) apuntaba con tino que estando media Europa chea de merecidos monumentos á resistencia contra a barbarie, era unha vergoña que no noso país ainda hoxe honrar a quen escolleu dar a vida por unha sociedade xusta sexa cuestión da cor con que se mire.

A traxectoria de Pancho é tan extraordinaria que fixo del un heroe segredo nos seus tempos, diferenciándoo doutros que tiveron que botarse ao monte o apoio popular que atopou na veciñanza mugardesa. Este venres tedes a oportunidade de coñecer os por-qués dese apoio e saber algo máis da súa historia, que tamén é a nosa.

O retrato que anuncia os actos pertenceu a unha muller que quixo manter sempre viva a memoria de seu irmán. Viva está.

Mugardos: 10 potencias

Un Dream Team. Iso mesmo podería ser o elenco de ilustres que este sábado 22 se darán cita na SAPG de O Seixo desde as 20:00 horas. Unha colección de xente deste municipio con cousas moi interesantes para contar e ser escoitadas.

En "Mugardos: 10 potencias" resúmense as capacidades non sempre (re)coñecidas de quen temos ao noso carón. Convídovos a facer a seguinte proba: convidade a un café a algunha das persoas relatoras, ou calquera outra a quen recoñezades un mérito especial (estamos rodeados delas). Preguntádelle con interese, escoitade e, sen vos decatar, abrollarán as ideas. Algo así será o que aconteza o sábado.

Cada un dos 10 relatorios disporá de 6 minutos e 40 segundos para presentar un tema no que destaca especialmente. Sen tempo a divagacións, indo ao concreto, ás ideas forza, cun denominador común en todos eles: a paixón polo que fan. Pode que polo nome coñezades alguén. Pode que de vista alguén máis. E moi probablemente moitas destas mugardesas e mugardeses ilustres sorprenderanvos co que non sabiades deles.

O proxecto é fermoso e ten percorrido. A lista de mugardesas e mugardeses ilustres non fica en 10. Hai moita xente máis ao noso arredor que pagaría a pena escoitar: Belén Toimil, Teresa Cameselle, Damián Alonso, Elisa Vázquez, Bernardo Máiz, Xoán Rubia... Facede a vosa propia lista e veredes como podería dar para moitas máis edicións.

A iniciativa recollérona xa Radio Fene e Praza Pública, e nos vindeiros días faranse eco dela algúns medios máis. Eu desde esta bitácora anímovos a asistir, escoitar e finalmente entablar conversas e intercambiar opinións e ideas entre todas e todos no post-relatorios.

Actualización: Tamén deron conta do evento en Ferrol 360 e Diario de Ferrol.

10 anos

Ou 12, segundo se mire. Porque aquela web nacera no verán de 2002 e ficara conxelada no tempo desde decembro de 2004 para ver nacer esta bitácora. Servira de hemeroteca aínda durante algúns anos máis, ata que os servidores de iEspana deixaron de prestar servizo. Pero nestes días veño de descubrir o Arquivo de Internet, onde se almacenan varias instantáneas do que foi aquel recuncho de información mugardés que de cando en vez alguén confundía cunha web municipal oficial, facendo chegar ao meu buzón de correo mensaxes en demanda de información ampliada que remitía ao propio concello (daquela sen web a xeito).

Así que hoxe podemos volver consultar o que se argallaba nesta vila. Vellas iniciativas, antigas galerías de fotos, concursos, enquisas, crónicas deportivas... Un repositorio construído colectivamente (porque era moita a xente que aportaba regularmente información para compartir) que paga a pena ver e que xa é patrimonio común.

Pois quería comezar o ano con esta entrada. Unha década. Manda truco.

Mugardesas ilustres: A Comunidade O Zulo

A Asociación Comunidade O Zulo pechou onte a oitava edición do seu ciberencontro, o Kernel 2011. Un chamamento ao emprego e desenvolvemento de aplicacións informáticas non-privativas. Con esta oitava e edición recibiron a visita de La Sexta, canle estatal que se achega por terceira vez no que vai de ano por estes lares, para espallar aínda máis a voz que dende Mugardos chega xa a toda a península e fai da nosa vila un referente no apoio ao software libre. ¿E que ven sendo o Software Libre? Pois para a xente máis profana, velaquí unha boa explicación:

A peseta continúa

Comezou como unha iniciativa activa unicamente durante o mes de marzo, pero aceptar a peseta como moeda de pago sigue situando a Mugardos nos medios de comunicación do planeta. E é que Portomagno decidiu, xa daquela, ampliar a campaña ata o remate de setembro. Agora chega unha nova remesa promocional, logo de dar a volta ao mundo. E nós contentos de dar que falar por cousa boa.

Algúns dos billetes que viñeron dar a Mugardos, aquí.

As pesetas de Portomagno

O caudal retro-monetario que comezou a arribar en Mugardos en marzo facíaseme digno dunha homenaxe ou, se o preferides, de non deixar pasar a oportunidade de compartir con todo o mundo esa pequena parte da memoria que pasou polas nosas mans nalgún momento. Agradecerllo fundamentalmente a Portomagno, cuxa colaboración, obviamente, resultou imprescindible. Se máis consigo nos vindeiros meses (porque o mes da peseta alongouse ata setembro), máis comparto. Que vos preste o flashback.

¡Salven a los Mugardos!

A campaña de promoción da nosa vila máis productiva de tódolos tempos (ever and ever). Sen dúbida. ¡Fóiselles das mans!

O mes da peseta

Non sorprende demasiado a repercusión da enésima campaña de Portomagno, a Asociación de Empresarias/os de Comercio e Hostalería de Mugardos. Unha, porque co volume de iniciativas que desenvolven ao longo do ano algunha vez habían de conseguir dar co quid mediático. Outra, porque en tempos de crise á prensa resúltalle atractiva a proposta da volta á peseta, como unha metáfora da desesperación económica que padecemos ata non sabemos aínda cando.

Parabéns a Portomagno e sorte con esa outra campaña en marcha: o Día do Pai.

Querer ser algo máis que taberna mediática

Podería ficar no BNG, ao quentiño e sen dar chío mentres un tal líder fai e desfai á súa maneira, á súa propia, sen contar con ninguén máis. Agardar á calada mentres observo o uso partidista da web do Concello que nunca lle consentiríamos ao PP. Aturar pacientemente a deriva tabernaria do blog da organización, dedicada agora a discursos chouriceiros (así, literalmente). Gardar incómodos silencios mentres xente da vila che describe a penúltima actitude lamentable dalgún membro do goberno (como insinuarlle aos comerciantes que a súa campaña de "EU corazón MUGARDOS" era publicidade encuberta a prol de Esquerda Unida [!?]). Demencial.

Pero resulta que a miña miopía política impídeme ver máis intereses que os do propio país, e os da miña propia vila. Velos á miña maneira si, como cada quen ten a súa propia visión das cousas. Eu, á miña visión mugardoscéntrica do universo, adoito darlle un toque... chamémoslle "galeguista", e digamos que "participativo", ou todo o que se poida. Outros terán outro xeito de ver as cousas. Totalmente lícito mentres non se tente vender o que non se é.

Así que ficar inutilmente agardando tempos mellores, deixando pasar catro, oito, doce anos da vida observando como en Mugardos seguimos sen unha verdadeira Biblioteca, ou unhas bases de concesión de subvencións ás sociedades transparente, ou un desenvolvemento urbanístico racional e sustentable, ou uns orzamentos participativos prometidos xa fai oito anos e dos que nunca máis se soubo, ficar observando iso mentres desfollaba a margarida partido-país deixou de ser unha opción. Gañou o país. Gañou a vila. Así remata un capítulo e comeza outro. E sinto alivio.

Por min, Xosé Fernández Barcia pode dedicarlle toda a bitácora do BNG de Mugardos a leas de nula elegancia política con Juan Domingo de Deus, quen tamén entra gustoso no xogo do desprestixio da política. Poden gozar coma nenos do seu intercambio de ditos populares, citas célebres e montaxes fotográficas cutres e de pésimo gusto. Hai mundo máis aló da taberna mediática.

Boa entrada de ano. A ver se damos arrancado, que hai moito que dicir.

¡É a economía, caralletas!

Que ninguén se trabuque, é a troula, si, mais esa troula é como a auga que move o muíño. Benquerida carallería, o ano que desapareceu a Comisión de Festas de Mugardos, esgotada por un modelo baseado en poucas persoas para moito traballo e pouco recoñecemento, ese mesmo ano naceu a Comisión de Caralladas, reformulouse a festa, o xeito de nos divertir na semana grande da vila, cambiamos as orquestras e os cochitos por un concepto novo onde todos podiamos ser actores no canto de espectadores. E fixémolo entre toda a xente que quixo participar do nacemento das Olimpíadas de Peñas.

Os piares non son inxenuos. A organización colectiva é un reto non doado, pero os seus froitos multiplican a satisfacción. Cada persoa colaboradora séntese partícipe, porque o é, do resultado final. A festa ten que ser feita polo pobo e para o pobo e temos exemplos de como facelo. O pequeno empresariado pulpeiro é tamén parte fundamental. Bares, tendas, profesionais autónomos, todos saen gañando cando atraemos xente de fóra á vila. É a auga do muíño. E tamén por iso quixemos reter todo o que aquí xeramos cunha fórmula: os caralleuros. A Comisión de Caralladas apenas move euros en metálico. As empresas que agora colaboran coa festa só cuñan billetes válidos no seu propio establecemento. Todo queda na casa. Todo convida a volver a Mugardos. E a fórmula é transparente, anima a colaborar máis abertamente, estimula aos participantes, funciona.

Chamamos a atención de La Voz de Galicia, do Diario de Ferrol, de Radio Fene. Comezan a falar de nós nos concellos veciños. Eis a clave do éxito: abrirnos, recibir cos brazos abertos a quen xa ve en Mugardos unha alternativa de lecer, e non só no verán. O obxectivo é converter unhas festas de vila nunhas festas de bisbarra, primeiro, e o que teñan que ser, despois.

Benquerida carallería, benquerida veciñanza, andamos o camiño correcto, e nestos tempos boa falta fai. Pasade bo verán.

Olimpíadas de Peñas 2009: O programa

Ver Olimpíadas de Peñas 2009 en un mapa más grande

E para os que teñan fame de saber, aí vai todiño, todiño, todo... menos a farra posterior :)

Inauguración Caralletas

Xa non queda nadiña para que o pebeteiro prenda lume e de comezo aos Xogos. E como mandan os cánones olímpicos, non hai pebeteiro que non prenda sen o paseo de rigor do facho olímpico. Así que este venres 10 ás 21:00 partirá da pulpería A Jarabeta o capitán da peña "Lonas" para darlle o relevo a "12 Meses 12 Causas", e logo a "Ronda Ya", e logo a "Endisque...", e logo a "Las Joyitas", e logo a "Ti, ti, ti e máis ti", e logo ás "Lerchas", e logo a "As Tradicións", e logo a "Franza Champions League", e logo "Los Infiltrados", e logo "Ancho Europeo", e logo "Los Pilindrines", e logo "Los Berenjenas", e logo "Zampa Rondas", e logo "Tokiskipataska", e logo "Tropezón" e finalmente a "Peñaca Ñaca", que prenderá lume á queimada para dar comezo a unha troula de 8 días sen parar que comezará co Ránking das Rondas como primeira proba puntuable. ¿E ti valo perder?

Paranoia dixital

No curso 1996-97, eu diría que alá polo Día das Letras, a Asociación de Estudantes por Galiza, que se puxera en contacto coa Escola de Imaxe e Son da Coruña, proxectaba nas aulas do Instituto de Mugardos varias curtametraxes galegas.
Onte flocos.tv gañou o premio Mestre Mateo á mellor obra interactiva e entre a filmoteca que poñen ao noso dispor atopeime coa "Paranoia dixital" que fora a curtametraxe da que máis me lembro daquelas proxeccións no instituto no 17 de maio do 1997. Hai caras coñecidas.

Comisión de Caralladas Mugardesas

Pedíanolo o corpo e dímoslle o gusto. Mugardos ten unha secular tradición festeira, unha singular querencia pola troula que hei demostrar e documentar en vindeiras ocasións. Pero hoxe toca presentarvos o nacemento da Comisión de Caralladas Mugardesas, que botando man das redes sociais pasa do medio cento de almas pulpeiras e xa argallou algunhas cousiñas nestas festas que vimos de deixar atrás.
A Festa precisa saír do museo no que se vai metendo aos poucos e renovarse. I+D. Aí está a Fonográfica General, os do Sei o que nos figestes... nos últimos 525 anos. Festa con sangue e ideas novas.
¿Sabedes como naceu a Festa da Dorna de Ribeira? Un día cóntovolo. De momento temos por diante o Entroido e algo haberá que facer, ¿ou? ;)

Cal e area

A cousa vai por barrios. Onte a Concellaría de Benestar Social, Igualdade e Sanidade presentaba no IES de Mugardos un weblog encadrado no PREMUVI (Programa de Prevención da Violencia para a Comunidade Educativa do Concello de Mugardos). Hoxe a prensa faise eco do acto. Mágoa que na web do propio Concello non se lle dese publicidade, como a tantas outras iniciativas. Alguén tira pedras contra o seu propio tellado. Non se entende.

Arte graffiteira no Peirao (II)

Arte graffiteira no Peirao

I Festa dos Callos

Si, vale, creo que chego un pouco tarde, ¡pero San Xoán de Piñeiro tamén existe!

Portomagno e o día da nai

Continúan as iniciativas dinamizadoras do comercio e hostalería mugardeses por parte de Portomagno. Cada "consumidor" (como dan en chamarnos os macroeconomistas) ten unha boa oportunidade para ter un detalle cunha nai cada vez que merque nun dos establecementos asociados, xa que teñen en marcha un sorteo dunha cea valorada en 100 € para dúas persoas.

É moi ilusionante ver como nos facemos conscientes de defender un proxecto común e loitamos por levalo adiante, malia os atrancos. Portomagno é aínda unha asociación moi nova, pero a bo seguro seguirá enriquecendo o día a día pulpeiro. Noraboa tamén para eles, e sorte nesta andaina.

Festival Solidario

Gústame a máxima que di aquilo de "o que garda sempre ten". O martes 18 de xullo do 2000 Rosa Cernadas firmaba en La Voz de Galicia unha nova a catro columnas referida ao festival musical que varios rapaces de Ares e Mugardos, reunidos baixo a Asociación Cultural Bezoucos, organizariamos o sábado 22 en Beiramar, O Seixo. Alí actuarían A Nosa Ría, Paloma Suanzes, Choupa na Lama, Xosé Constenla, Deixate d'Oxtias, Drinkin' Tinto, Panacea e Gresca. O mesmo día do festival saíramos no programa A Tropa da Tralla que Xurxo Souto tiña en Radio Coruña anunciando a celebración de algún que outro concurso peculiar entre os asistentes. Saiu todo a pedir de boca. Só teño a espiniña de non poder ter celebrado o campionato de comedores de cebolas... :)

P.D.: ¡Si, son eu o do pelo clariño na foto! ¡É que gañara a Liga o Dépor!